بسته بندی مواد غذایی ضروری ترین جزء برای تولید کنندگان مواد غذایی و نوشیدنی است. شرکت های مواد غذایی بر افزایش ماندگاری محصولات و حفظ مواد مغذی آنها تا زمانی که غذا به دست مصرف کنندگان برسد، تمرکز می کنند.
طیف گسترده ای از محصولات غذایی موجود در بازار، که مواد غذایی منجمد بسته بندی شده تا مواد غذایی خشک بسته بندی شده را شامل می شود، بسته بندی های متنوعی را می طلبد.
علاوه بر این، بیشتر محصولات غذایی در معرض آب و هوای محیط قرار دارند، این به نوبه خود به غذا آسیب می رساند و باعث ضایعات بیشتر مواد غذایی می شود.
همین امر باعث شده است که بسته بندی مواد غذایی نقش مهمی در ایمنی محصولات غذایی ایفا کند.
تولید کنندگان مواد غذایی تا حد زیادی به EVOH وابسته هستند زیرا به عنوان یک مانع اکسیژن عالی برای غذاهای بسته بندی شده عمل می کند.
بسته بندی EVOH نه تنها به کاهش نیاز به مواد نگهدارنده کمک می کند بلکه دوستدار محیط زیست نیز می باشد.
بنابراین، تولید کنندگان و مصرف کنندگان تمایل زیادی به سرمایه گذاری در بسته بندی EVOH نشان داده اند.
کوپلیمرهای اتیلن وینیل الکل (EVOH) خانواده ای از پلیمرهای ترموپلاستیک هستند که در بسیاری از بخش های مختلف صنعتی از جمله بسته بندی و به ویژه بسته بندی های مواد غذایی کاربرد دارند.
ویژگی اصلی کوپلیمرهای EVOH برای کاربردهای بسته بندی، ممانعت عالی آنها در برابر گازها (اکسیژن، دی اکسید کربن، …) و بخارات آلی (عطر غذا) است. همچنین به دلیل سهولت پردازش در رایج ترین فرآیندهای تولید مورد استفاده در صنعت پلیمر ، به شدت مورد استفاده قرار می گیرند.
برخی از مزایای استفاده از EVOH در بستهبندی مواد غذایی:
– حفظ طعم و بوی محصول: جلوگیری از نفوذ اکسیژن و دیگر گازها به حفظ طعم و بوی مواد غذایی کمک میکند.
– افزایش ماندگاری: جلوگیری از اکسیداسیون و فساد مواد غذایی باعث افزایش ماندگاری محصولات میشود.
– شفافیت: بستهبندیهای EVOH شفاف و براق هستند که به نمایش بهتر محصول کمک میکند.
-نیاز به استفاده کمتر از مواد نگهدارند:بسته بندی های EVOH از موادغذایی برای مدت طولانی تر محافظت میکند، بنابراین ضرورت استفاده از مواد نگهدارنده کمتر میشود.
در اینجا به برخی از کاربردهای معمول این پلیمر در صنعت بستهبندی مواد غذایی اشاره میکنیم:
1. بستهبندیهای انعطافپذیر:
– پاکتهای خلاء (Vacuum Pouches): EVOH به عنوان یک لایه مانع، در بستهبندیهای خلاء استفاده میشود تا از نفوذ اکسیژن جلوگیری کرده و ماندگاری محصول را افزایش دهد.
– پاکتهای فشاری (Retort Pouches): این نوع بستهبندیها برای غذاهای آماده و کنسروها استفاده میشود. EVOH کمک میکند تا بستهبندی در دماهای بالا پایدار بماند و خواص مانع خود را حفظ کند.
– فیلمهای بستهبندی (Flexible Films): فیلمهای چندلایهای که شامل لایه EVOH هستند، برای بستهبندی محصولات گوشتی، پنیر و مواد غذایی خشک استفاده میشوند.
2. بستهبندیهای سخت (Rigid Packaging):
– بطریهای پلاستیکی: بطریهای ساخته شده از ترکیب پلیمرها با لایه EVOH برای بستهبندی نوشیدنیها، سسها و روغنها استفاده میشود. این بطریها از نفوذ اکسیژن جلوگیری کرده و به حفظ طعم و بوی محصول کمک میکند.
– ظروف پلاستیکی: ظروف ساخته شده از پلیپروپیلن یا پلیاتیلن با لایه EVOH برای بستهبندی مواد غذایی مانند مربا، کنسروها و لبنیات استفاده میشوند.
3. فیلمهای چندلایه (Multilayer Films):
– بستهبندیهای استریل: برای بستهبندی محصولات استریل مانند سوپها، سسها و غذاهای آماده، از فیلمهای چندلایه با لایه EVOH استفاده میشود، که از نفوذ میکروارگانیسمها و گازها جلوگیری میکند.
– فیلمهای پوششی (Barrier Films): این فیلمها برای پوشش داخلی بستهبندیها و کیسهها مورد استفاده قرار میگیرد تا از نفوذ گازها و بخار جلوگیری کند.
4. بستهبندیهای تحت فشار (Pressure Packs):
– بستهبندیهای MAP (Modified Atmosphere Packaging): در این نوع بستهبندیها، از ترکیب گازهای مختلف (مانند نیتروژن و دیاکسید کربن) برای افزایش ماندگاری محصولات استفاده میشود. EVOH به عنوان لایهای که از تغییر ترکیب گازها جلوگیری میکند، عمل میکند.
5. پوششها و لایههای داخلی (Coatings and Inner Layers):
– پوششهای داخلی ظروف: برای جلوگیری از نفوذ اکسیژن به داخل ظروف فلزی یا پلاستیکی، از لایههای EVOH استفاده میشود.
– کارتنهای نوشیدنی: در کارتنهای چندلایهای که برای نوشیدنیها استفاده میشوند، یک لایه EVOH به عنوان مانع گازی به کار میرود تا کیفیت و تازگی محصول حفظ شود.
6. بستهبندی مواد غذایی خشک:
– بستهبندی غلات و اسنکها: فیلمهای EVOH در بستهبندیهای غلات و اسنکها استفاده میشوند تا از جذب رطوبت و نفوذ هوا جلوگیری کنند.
7. سینیهای بستهبندی (Trays):
– سینیهای پلاستیکی و فومی: برای بستهبندی مواد غذایی تازه مانند گوشت و سبزیجات، که با فیلمهای محافظ ترکیب میشوند.
8. پوششها و لاینرها (Coatings and Liners):
پوششهای داخلی قوطیها و بطریها: جلوگیری از واکنش مواد غذایی با مواد بستهبندی و حفظ طعم و کیفیت.
لاینرهای داخلی بستهبندیهای فلزی و کارتنها: برای نگهداری محصولات حساس به هوا و رطوبت.
